तपाईँको बारम्बारको कार्य व्यस्तता र दिनभरिका धुवा धुलोका कारण आँखा दुखेको महसुस गर्नुभएको हुनसक्छ । उसै पनि राजधानी लगायतका विभिन्न स्थानमा वायु प्रदूषणका कारण धेरैले आँखा सम्बन्धी समस्या झेलिरहेका छन् । यस्तो अवस्थामा धेरैजसो मानिसहरू पानीले बारम्बार मुख धुने गर्दछन् । यस्तोमा तपाईँले आफ्ना आँखालाई शीतल र सफा राख्न सकिन्छ भन्ने लाग्न सक्छ तर यो बानीले तपाईँको आँखालाई हानि पनि पुर्याउन सक्छ।
किनकि आँखा हाम्रो शरीरको एक धेरै नाजुक र महत्त्वपूर्ण अंग हो। आँखा स्वस्थ राख्न सके तपाईँले आँखासँग सम्बन्धित धेरै समस्याहरूबाट बच्न सक्नुहुन्छ। तर यदि तपाईँ दिनभरि मोबाइलमा व्यस्त रहनुहुन्छ वा कामको लागि स्क्रिनको अगाडि समय बिताउनुहुन्छ भने, यसले तपाईँको आँखामा नकारात्मक असर पार्न सक्छ। जसले गर्दा चस्माको आवश्यकता चाँडै पर्न सक्छ वा आँखा रातो हुने, चिलाउने र तनाव हुने जस्ता समस्याहरू पनि निम्त्याउन सक्छ। घण्टौँसम्म स्क्रिनको अगाडि बस्दा आँखामा हुने जलन हटाउन मानिसहरूले बारम्बार पानीले आँखा धुने गर्छन्। जुन राम्रो बानी होइन ।
तपाईँले धेरै मानिसहरूले भनेको सुन्नुभएको होला कि बारम्बार आँखा धुँदा जलन हट्छ र आँखामा शीतलता आउँछ। तर तपाईँलाई यो थाहा पाउँदा अचम्म लाग्न सक्छ कि यो बिलकुलै सही तरिका होइन। यसको अर्थ पानीले आँखा बारम्बार धुनु फाइदाजनक हुँदैन तर धेरै साइड इफेक्टहरू निम्त्याउन सक्छ।
धेरैजसो मानिसहरू पानीले आँखा धुँदा आँखा सफा हुन्छ र त्यसबाट धुलो र फोहोर हटाउन मद्दत गर्छ भन्ने विश्वास गर्छन् । तर यसो गर्नाले गर्मी मौसममा मात्र तपाईँको आँखालाई क्षणिक ताजा र शीतल महसुस गराउँछ । त्यसका लागी तपाईँले यो जान्न जरुरी छ कि पानीले आँखा किन दुख्छ ? विज्ञहरूले के गर्न सल्लाह दिन्छन् ?
पानीले आँखा किन दुख्छ ?
विज्ञहरूका अनुसार पानीले आँखा दुख्छ किनभने आँसुको तरल पदार्थमा आँखाको सतहको लागि उपयुक्त विशेष संरचना हुन्छ। आँखामा पानी खन्याउँदा यसको उज्, असमोलारिटी, एन्टी-माइक्रोबियल गुणहरू आदि बिग्रन्छन्।
सङ्क्रमणको जोखिम बढ्छ
धाराको पानी वा वास बेसिनमा आउने पानीमा गम्भीर ब्याक्टेरिया, फंगस, परजीवी आदि हुन सक्छन्। यसमा अन्य अशुद्धताहरू पनि हुन सक्छन्। जसका कारण आँखामा सङ्क्रमण वा जलनको जोखिम हुन सक्छ। र यसले आँखाको सतहमा धेरै जलन गराउन सक्छ। यसले सतहका कोषहरूलाई पनि क्षति पुर्याउन सक्छ।
प्राकृतिक प्रतिरक्षा प्रणालीलाई असर
जुन आँसुको रूपमा सधैँ सक्रिय रहन्छ। आँखाको माथिल्लो तहमा रहेको यो ओसिलो र सुरक्षात्मक तहले आँखालाई धुलो, कीटाणु र एलर्जीबाट जोगाउन मद्दत गर्छ। बारम्बार धुँदा यो तह कमजोर हुन सक्छ, जसले गर्दा जलन, चिलाउने, रातो हुने र सङ्क्रमणको जोखिम पनि बढ्छ।
पानीले मुख धुँदा असर पर्न सक्छ तर यसको अर्थ मुख नधुने भन्ने हुँदैन । हामीले सफा पानीले मुख धुँदा पनि कतिपय अवस्थामा आँखालाई पिडा हुनसक्छ । हामीले यो बुझ्न पनि जरुरी छ कि हाम्रो आँखामा आफै आँखालाई सफा राख्ने सुपर पावर हुन्छ ।
यदि तपाईँ गर्मीमा आँखा कसरी सफा राख्ने भन्ने बारेमा चिन्तित हुनुहुन्छ भने, लाइब्रेटका अनुसार, आँखा झिम्काउँदा प्रत्येक मिनेटमा आँसुको आदानप्रदान मार्फत आफूलाई सफा गर्छ, जुन प्रति मिनेट लगभग १२९१६ पटक हुन्छ। त्यसैले अतिरिक्त सफाइको आवश्यकता पर्दैन।
